Plastics

Synthetisch Rubber (SR)

Algemene informatie

Beschrijving

Synthetisch rubber is een verzamelnaam voor verschillende rubbers die helemaal door de mens zijn gemaakt. Het is erg moeilijk om de verschillende soorten uit elkaar te halen, mede doordat er veel aan de synthetische rubbers wordt toegevoegd. Veel synthetische rubbers zijn bijvoorbeeld zwart vanwege de toevoeging van koolstof, een vulmiddel dat er tevens voor zorgt dat ze stabieler zijn. Tot deze groep behoren: ethyleen propyleen dieen monomeer (EPDM), ethyleen vinyl acetaat (EVA), styreen butadieen styreen (SBS), styreen butadieen ethyleen styreen (SEBS), styreen butadieen rubber (SBR), nitril butadieen rubber (NBR), butyl rubber (IIR), polychloropreen (CR), polybutadieen (BR) en isopreen rubber (IR). Vaak ruiken synthetische rubbers naar nieuwe autobanden en voelen ze stroef aan. Ze zijn niet transparant en kunnen, als ze in goede staat verkeren, enigszins uitrekken.

Geschiedenis

In 1910 werd polybutadieen voor het eerst gesynthetiseerd waarna de productie van de vervanger voor natuurrubber op gang kwam. In 1930 werd chloropreen (neopreen) ontdekt. In 1941 kwam NBR en in 1942 kwamen SBR en IIR op de markt. EPDM is in 1962 in commerciële productie gegaan. SEBS wordt tegenwoordig veel gebruikt als vervanging van PVC in speelgoed.

Verschijningsvormen

Het identificeren van de verschillende soorten elastomeren is behoorlijk lastig. Daarom hebben we wat grotere groepen en kijken we naar bepaalde toepassingen. Synthetische rubbers worden gebruikt in banden, schoenzolen, technische toepassingen zoals slangen, sealings, tochtstrippen, en ook militaire toepassingen. Degradatiekenmerken van SR zijn de vorming van een olifanten huid, craquele, verharden, zacht en plakkerig worden.

Eigenschappen

Elastomeer
Dichtheid: CR: 1.22-1.25; EPDM: 0.85-0.90; IIR: 0.917 - 0.92; NBR: 0.92-1.01; SBR: 0.91-0.96 g/l
Smeltpunt: CR: 45-92°C; EPDM: °C; IIR: 1.5°C; NBR: °C; SBR: °C
Glasovergangstemperatuur: CR: -46 tot -25; EPDM: -69 tot -48; IIR: -71 tot -65; NBR: -60 tot -10; SBR: -55 tot -25 °C
Celstructuur (in geval van schuim): Gesloten
Geur: Nieuwe autobanden
Gevoel: Stug gevoel
Geluid: Geen kenmerkend geluid
UV-licht (in geval van kleurloos transparant): Niet van toepassing
Polarisatie filters (in geval van glashelder): Niet van toepassing

Degradatie

Proces

Foto-oxidatie (lichtverval), oxidatie door zuurstof en ozon in de lucht,vervuiling (plakkerige oppervlak), opnemen en afstaan van vocht, depolymerisatie gekatalyseerd door metalen. Zwavelhoudende gassen uit rubber kunnen het aanlopen van zilver veroorzaken.

Bijzonderheden

Synthetische rubbers worden niet gezien als een probleemplastic. Ze vertonen dezelfde degradatiekenmerken als natuurrubber, maar dan over een langere tijdsperiode.

Verschijnselen

Visuele kenmerken: Verkleuring, kleverig worden van het oppervlak, gevolgd door harder en brosser worden, afname mechanische eigenschappen zoals elasticiteit en vervorming. Ook kan craquele ontstaan, vaak gevolgd door scheuren en/of breuken. Migratie van toevoegingen kan witte uitbloei op het oppervlak veroorzaken.

Gevoeligheid

Hooggevoelig voor UV-straling, licht, zuurstof en ozon. Middengevoelig voor RV en een schommelende RV, laaggevoelig voor koude temperatuur.

Preventieve Conservering

Aandachtspunten

Vermijdt licht en bewaar onder standaard museumomstandigheden (een stabiel klimaat). Zo veel mogelijk zuurstof en ozon wegvangen en daarnaast indien mogelijk niet met metalen opslaan. Koudere opslag vertraagt degradatie reacties.
T: 10-25°C (lagere temperatuur vertraagt degradatie reacties)
RV: 40-60%
Lichtgevoeligheid: ~ 1 Mlx.h tot 1 jwv
UV-straling: < 10 µW/lm